In de film The Hudsucker Proxy tekent de hoofdpersoon een rondje. Niet heel opzienbarend. Pas later begrijpt de toeschouwer dat dit kleine cirkeltje aan het begin staat van een wereldrage: de hoelahoep. Dit is weliswaar niet hoe de hoelahoep is bedacht, maar het blijft een mooi verhaal.
De geschiedenis van Mart Stam zit vol met mooie verhalen. Zo sloot hij zich op veertienjarige leeftijd aan bij de Jongelieden Geheelonthouders Bond. En bouwde hij in de jaren dertig als hartstochtelijk socialist aan nieuwe steden in Rusland.
Ook gaat het verhaal dat Mart Stam het idee voor model no. B43, de stoel die Thonet al meer dan 78 jaar onafgebroken in productie heeft, kreeg tijdens een diner in Stuttgart. Hij maakte met blauwe stift een schets op de achterkant van een huwelijksannonce.Het eerste exemplaar van de stoel, die in het Duits de prachtige naam "Freischwinger" heeft, zou Stam hebben gemaakt voor zijn zwangere vrouw Lotte. Het verende element moest haar rugpijn verlichten. Een stoel zonder achterpoten, zodat zijn geliefde "op lucht zou zitten". Het klinkt aannemelijk. Toch is er over het artistieke auteursrecht op de "Freischwinger" veel getwist. Een goed idee heeft kennelijk vele vaders en al snel was Stam niet de enige die een buis kon buigen. Vrienden en collega-ontwerpers zoals Mies van der Rohe en Marcel Breuer kwamen met hun visie op de achterpootloze buisstoel. Tegenwoordig geldt de achterpootloze buisstoel als een van de belangrijkste designinnovaties van de 20e eeuw. Talrijke afstammelingen van model no. B43 worden aangeboden op het internet.
Aangeboden tweedehands stoel
“Ik bied de bekende Bauhaus stoelen ontworpen door Mart Stam aan. Bekend om het mooie strakke disign en het zit confort. Ze zijn ook gloednieuw te koop, dan kosten ze 230 euro, maar dat hoef ik er lang niet te hebben. Zelf heb ik er 6, maar dat zijn er net een paar te veel. Ik wil er 3 verkopen, dat hangt van de koper af. Eventuele kopers moeten ze wel zelf komen ophalen, ik beschik namelijk niet over eigen vervoer. Ik zie een bod graag tegemoet. Ook vragen zijn welkom. Eerdags plaats ik ook de foto's bij deze advertentie.”
Voor het project Zichtbaar Afwezig van het Stedelijk Museum hebben wij twintig
buisstoelen gekocht en gefotografeerd in hun oorspronkelijke omgeving. Daarnaast hebben we gevraagd of de eigenaren een tekening konden maken van hoe zij dachten dat model no. B43 er uit zag. Elke stoel heeft een andere prijs, tekening en verhaal
In de Beatrixlounge van het NH Grand Hotel Krasnapolsky zullen vanaf 6 maart 2009 tot 5 april 2009 de aangekochte modellen de stoelen vervangen. Blijft het een gebruiksvoorwerp? Of een museaal object? Een ding is zeker. Nu 83 jaar later, is de "Freischwinger" geworden zoals Mart Stam het bedoeld had; een stoel voor iedereen.
